Top 10 đặc sản Huế mua về làm quà rất hấp dẫn
Du lịch Thành phố Huế cổ kính và thơ mộng bên bờ sông Hương không chỉ nổi tiếng với những thắng cảnh và di tích, đền chùa, lăng tẩm, mà còn để lại trong lòng du khách nhiều ấn tượng khó phai về vùng đất phong phú sản vật và các món ăn nỗi tiếng. 10 đặc sản Huế hấp dẫn dưới đây gợi ý cho du khách có thể mua về làm quà khi 1 lần đặt chân đến đất Huế cố Đô.
Mục lục
1. Tôm chua Huế
Tôm chua, một trong những đặc sản của đất Cố đô. Khách phương xa lần đầu đến Huế, khi được mời ngồi vào bàn ăn, nhác thấy chủ nhà dọn tôm chua ra, ắt không tránh khỏi cảm giác bỡ ngỡ.
Trong một lọ tôm chua Huế ta thấy đủ các sắc màu: trắng, vàng, hồng, đỏ đủ các vị: ngọt, béo, bùi, cay, chua, đắng, vừa nóng lại vừa mát, nghĩa là vừa có dương, vừa có âm. Tất cả hoà trộn tạo nên một mùi thơm đầy quyến rũ.
Thưởng thức tôm chua phải có 3 thứ cơ bản đi liền nhau: thịt heo phay (ba chỉ) thái mỏng-tôm chua-dưa giá. Ngoài ra còn có quả vả hoặc chuối chát, khế chua thái mỏng cùng rau quế, ớt tươi. Thêm một phần nữa các sắc màu lại hoà trộn trong lúc ăn âm dương lại giao hoà. Cảm giác ngon miệng bắt đầu từ màu sắc. Rồi được lan toả từ cái béo ngậy của thịt ngọt, bùi, chua thơm của tôm vừa cay, vừa nóng, vừa thơm của riềng, ớt, tỏi cái chua dìu dịu của dưa giá vị chát của vả, vị chua thanh của khế, rồi còn mùi thơm rau quế, tạo nên cái cảm giác chỉ ăn một lần mà rồi nhớ mãi không quên.
2. Mè xửng
Mè xửng là một trong những đặc sản đã trở thành biểu tượng văn hóa của Huế, giống như cơm hến, tôm chua hay chùa Thiên Mụ hay Sông hương, Núi Ngự.
Nguyên liệu chính để làm mè xửng gồm bột gạo, đường, đậu phộng, mè, mạch nha, vani được chọn lọc kỹ. Đầu tiên, người làm nấu đường với hỗn hợp bột gạo đã hòa ra nước. Khi bột keo lại, chuyển sang màu trong thì thêm đường rồi nấu tiếp. Kế đó, người làm thêm mạch nha, chờ đến khi kẹo chín thì đổ đậu phộng đã rang vào và đảo đều. Lúc này, người làm trải lên nia lớp mè rang vàng, sau đó, múc kẹo ra đổ lên trên rồi cán mỏng. Thành phẩm này sẽ được cắt thành từng miếng nhỏ bằng dao hoặc kéo.
Người xứ Huế rất thích uống trà, đặc biệt là trà sen. Mà mỗi khi thưởng trà không thể nào thiếu những thanh kẹo mè xửng dẻo dai hoặc loại kẹo cau truyền thống. Mọi người vừa thưởng tách trà nóng, rồi nhâm nhi thanh mè xửng ngọt bùi, rất thong thả và vui vẻ.
Người Huế khi đi xa cũng không quên đem theo thứ kẹo quê hương này để làm quà cho mọi người. Và ngược lại, du khách đến thăm Huế cũng chẳng thể nào quên thưởng thức thứ kẹo mè xửng thơm ngon này.
3. Kẹo cau Huế
Kẹo cau Huế là một món ăn dân dã khá lâu đời ở Huế, kẹo cau xưa thường được gói trong lá chuối khô, bán cho các mệ các o đi chợ mua thứ kẹo này về cho lũ trẻ nít. Giờ kẹo cau được làm thành miếng như miếng cau mới bổ, gói trong giấy bóng kiếng sạch sẽ.
Thứ kẹo này thường được ngậm mà ăn chứ không nhai vì cũng khá cứng. Món quà này cũng rất rể tiền, ngày trước các bà mẹ đi chợ về thế nào trong rỗ cũng có một bì kẹo cau cho con. Ngày nay những người Huế xa quê hương mỗi khi về thăm nhà, thăm quê, lúc ra đi cho dù có nặng nề đến mấy, trong xách tay họ cũng có vài chục bì kẹo cau để làm quà cho những người bên kia ăn, ngậm mà nhớ Huế, nhớ núi Ngự, sông Hương, nhớ Đông Ba, Gia Hội…
4. Bánh chưng Nhật Lệ
Đây là món ăn nổi tiếng ở Huế và có xuất xứ từ con phố Nhật Lệ trong thành Nội, nơi tập trung hàng chục lò làm bánh. Bánh thơm dẻo, ăn rất khoái khẩu do sự kết hợp nhuần nhuyễn mùi vị giữa nhân đậu, thịt (mỡ và nạc) với gạo nếp và các loại gia vị như tiêu, hành. Người ăn quen lâu ngày thành nghiện, thành thèm.
Ăn bánh chưng Nhật Lệ khi nguội ngon hơn khi nóng. Bóc lớp lá chuối ra, màu bánh xanh thơm nhức mắt. Cắn một miếng, nhân đậu thịt mỡ màu nâu trắng béo bùi ngập chân răng. Một chuyên gia gói bánh của phố Nhật Lệ cho biết: "Nếp là phải nếp tốt, không lẫn tẻ, hạt phải tròn đều. Thịt là loại tươi nóng mới mổ ra. Nấu thì phải nấu cho bánh chín đúng độ, không nhão nát, không sống...". Du khách đến Huế ai cũng tìm ăn bánh chưng Nhật Lệ, để thấm cái hương vị đặc trưng của Lang Liêu ngàn đời "danh bất hư truyền"...
5. Tré Huế
Tré, một cái tên nghe kỳ kỳ, lạ lạ làm người ta không thể hình dùng đây là bánh hay là kẹo hay một loại trái cây. Tré Huế là một loại đặc sản Huế gần giống như nem, chả Huế tuy nhiên tré khác biệt hoàn toàn. Tré Huế chủ yếu dùng nguyên liệu là da và thịt đầu bò, lợn, tất cả nguyên liệu này đều được luộc chín.
Da phải được thái mỏng một cách đều đặn, sau đó thái riềng thành sợi nhỏ và mỏng, Gia vị món tré đa dạng nào là nước mắm kho, ớt trái, ớt bột, tỏi, mè rang, củ riềng thái sợi và không thể thiếu thính gạo hoặc thính nếp rang. Người ta chỉ cần cho tré vào một bọc nylon nhỏ sau đó buộc chặt bằng dây chun, lớp ngoài cùng chỉ cần một ít lá chuối mỏng là đủ. Khi tré bóc ra có màu đỏ hồng hay hơi ngả trắng tùy theo gia vị nêm nếm. Nhưng đa số tré Huế đều có màu đỏ, đỏ của ớt bột pha màu vàng nhạt của riềng.
Tré Huế, đặc điểm hương vị đầu tiên được nhắc đến đó là độ cay nồng nhờ ớt, riềng, thơm nồng dễ chịu, đặc biệt ăn tré vào mùa mưa thì ấm lòng vô cùng
Trong bữa cơm của nhiều người Huế, tré luôn là món khai vị cùng với chút rượu làm ấm lòng những ngày giá lạnh, mưa phùn gió bấc
6. Mứt gừng Kim Long
Như thường lệ, gần đến ngày rằm tháng chạp ở làng Kim Long, hầu như nhà nào cũng làm mứt gừng. Thực ra, ở đâu cũng có thể có gừng củ và làm được mứt gừng, Kim Long sở dĩ nổi tiếng về mứt gừng vì đây là làng ven sông, người dân ở đây đã chế biến mứt gừng thành một sản phẩm đặc trưng của quê mình.
Những gia đình làm mứt gừng ở Kim Long cho biết, chẳng có bí quyết nào để làm ra sản phẩm đặc biệt ấy duy nhất phải mua được gừng Kim Long hoặc gừng Tuần làm mứt mới ngon, cay. Mỗi cân gừng củ sau khi gọt vỏ, bào mỏng, rửa sạch, ngâm nước vo gạo khoảng một giờ vớt ra để ráo. Sau đó, đun nước sôi luộc gừng cho vào một ít chanh, không nên luộc quá kỹ, để ráo nước, theo tỷ lệ một kg đường một kg gừng, sau khi trộn đều để ngấm khoảng một giờ cho vào chảo rộng rim lửa than liu riu. Thỉnh thoảng trộn đều đến khi mứt gần sánh thì đảo nhanh tay cho tới khi đường thật khô và bắt từng lát gừng duỗi thẳng và đặt chồng lên nhau từng lớp. Sau khi mứt gừng đã thẳng và khô, để nguội thì cho vào thẫu thuỷ tinh hoặc bao bóng để bảo quản lâu ngày.
Ngày nay, hàng bánh, mứt Tết đa dạng nhập từ nước ngoài vào nhiều kể cả hàng nội địa ngon và đẹp nhưng mỗi người con xứ Huế vẫn không quên mứt gừng. Như thường lệ, cứ mỗi năm chuẩn bị đón Tết, nhiều người thường đến tận làng Kim Long mua cả thúng mứt gừng để biếu tặng bạn bè ở miền Nam để cùng thưởng thức, chia sẻ với món quà xứ Huế quê nhà.
7. Mắm Sò Lăng Cô
Lăng Cô (Thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) nổi tiếng với nhiều loại đặc sản tươi sống tuy nhiên Lăng Cô còn nổi tiếng với món Mắm Sò.
Để có được những chú sò làm mắm, người cào sò cũng rất vất vả. Khi cào người ta mang theo một cái bàn cào và một cái giỏ, hoặc rổ để đựng sò và chọn thời điểm nước ròng để cào, thường là vào buổi chiều.
Người cào sò phải ngâm mình hàng giờ dưới nước mặn mới kiếm đủ lượng sò về để làm mắm. Sau đó chọn những con sò có kích thướt vừa, tươi ngon, sau đó rửa sơ qua với nước cho sạch cát và lớp giơ bên ngoài, lấy phần thịt sò bên trong. Sau đó thịt sò sẽ đem rửa sạch, rồi để ráo nước. Sau đó cho sò vào thau và trộn với muối theo tỉ lệ rồi trộn thêm các loại gia vị khác vào như ớt bột, riềng,…trộn cho thật đều tay để thịt sò thấm gia vị.
Sau đó cho vào hũ nhựa đậy kín để khoảng 8-10 ngày là mắm sò đã chín và có thể đem ra ăn được. Mắm Sò Lăng Cô có màu đục giống nước mắm, khi nhấm thử có vị thơm ngon rất đậm đà.Khi thưởng thức mắm sò bạn chỉ cần giã ít tiêu, tỏi, nếu bạn ăn cay thì có thể cho thêm ớt, sau đó cho mắm sò vào chén gia vị đã giã, cộng thêm một ít mì chính và trộn đều cho các nguyên liệu tan vào nhau là có thể ăn với cơm nóng vô cùng ngon.
8. Nem chua Huế
Nem chua Huế được làm từ các nguyên liệu và gia vị quen thuộc như thịt heo, bì heo, tỏi ớt, hạt tiêu… Tất cả đều được đong đếm, nêm nếm một cách vừa đủ. Đặc biệt các gia vị được xay nhỏ hòa quyện vào nhau chứ không giống như nhiều vùng khác. Nem được gói cẩn thận trong lá chuối, khoảng 2, 3 ngày sau là chín. Nem chín màu hồng ửng đẹp mắt lại thơm nức vô cùng hấp dẫn.
Với người dân xứ Huế thì đây là món ăn truyền thống lâu đời, nổi tiếng nhất là những hàng nem ở phố cổ Đông Ba. Những buổi chiều đông ở thành phố thơ mộng này, được ngồi ngắm cảnh và thưởng thức những cây nem vừa chua lại cay nồng nơi phố cổ quả là một cái thù cho những ai yêu thích ẩm thực miền Trung. Nem ở Huế khi ăn cũng khác hẳn các vùng, nem ăn kèm với tỏi sống và chấm muối tiêu cho đậm đà.
Ai đến Huế cũng phải nhất định thưởng thức nem, tré và đừng quên mua hai thức quà này cho gia đình, bạn bè. Với người Huế, nem và tré là những món quà biếu bình dị nhưng ấm áp và quý giá.
9. Mắm dưa Huế
Dưa gang sau khi rửa sạch, cắt nhỏ được ngâm với nước muối pha loãng trong khoảng 48 giờ trước khi đem phơi nắng. Quá trình ngâm nước muối giúp thịt dưa có độ săn, giòn và vị mặn nhẹ, đáp ứng yêu cầu khẩu vị của món mắm đặc trưng này.
Dưa gang khi đã ướp muối thì đem ra phơi nắng sau đó cho vào các lu nêm chặt để tạo độ ngấm cho từng miếng dưa cũng là cách trữ nguyên liệu cho việc sản xuất món mắm. Song song với quá trình “gia công” nguyên liệu chính, người làm mắm còn “chưng” mắm nục, mắm cơm để giúp món mắm dưa ngon hơn. Dưa thành phẩm sẽ được trộn cùng đường, ớt, bột ngọt, mắm nục đã được chưng với tỷ lệ 10 dưa 1 các thành phẩm còn lại. Mắm dưa sau khi “hợp phần” với gia vị là có thể ăn ngay, nhưng với món ăn này, thực khách muốn đổi khẩu vị cũng dễ dàng khi nó được “rim qua” cùng đường. Mắm dưa xứ Huế có độ giòn, vị mặn thanh và cay.
10. Bánh bột lọc
Bánh bột lọc là một trong những đặc sản của xứ Huế. Vỏ bánh được từ bằng bột sắn (khoai mỳ) lọc lấy tinh bột, sau đó luộc một phần nhỏ bột, nhồi kỹ và làm bánh. Nhân bánh thường bằng tôm trộn với gia vị, có thể làm nhân bằng thịt heo nạc hay hỗn hợp tôm - thịt heo.
Sau khi vắt thành bánh, bánh được gói bằng lá chuối (hoặc có thể không gói) và hấp cách thủy. Miếng bánh trong suốt, vị dai ngon tinh tế sẽ giúp đánh thức các giác quan của bạn. Bánh bột lọc có thể bảo quản lạnh và mua về làm quà khi du khách đến với Huế.
